Plenerowe wykonanie spektaklu „Flis” Stanisława Moniuszki zakończyło wielkie uliczne święto opery w Bytomiu. Komedia opowiadająca o perypetiach miłości wieśniaczki Zosi i nadwiślańskiego flisaka Franka była zresztą inspiracją dla całego wydarzenia 3 x Moniuszko: Mistrz, Muzyka, Miasto. W ten sposób Opera Śląska świętowała 200. rocznice urodzin kompozytora.
Moniuszko: Mistrz, Muzyka, Miasto
W piątek, 14 czerwca na pl. Sikorskiego i ul. Moniuszki w Bytomiu odbywało się wielkie święto opery. 3 x Moniuszko: Mistrz, Muzyka, Miasto to hołd dla tego wspaniałego polskiego kompozytora, uroczystość z okazji 200. rocznicy jego urodzin, ale też wyjątkowy dzień dla Opery Śląskiej w Bytomiu.
– Stanisław Moniuszko to kompozytor niezwykle bliski Operze Śląskiej – od wystawienia jego „Halki” 14 czerwca 1945 roku zaczęła się nasza historia. Chcemy świętować Rok Moniuszkowski wspólnie z wierną publicznością, bo przecież istniejemy dla nich. Co dla nas istotne, projekt 3 x Moniuszko: Mistrz, Muzyka, Miasto jest nie tylko prezentacją opery, ale przez swoją różnorodność ma integrować pokolenia – podkreśla Łukasz Goik, dyrektor Opery Śląskiej.
Podczas całodniowego ulicznego święta opera wyszła do miasta, a przede wszystkim do ludzi. Wydarzenie rozpoczął barwny korowód ulicami Bytomia. Były uliczne happeningi, warsztaty i koncerty przed budynkiem Opery Śląskiej, ale jako kulminacje całego dnia zaplanowano plenerowe wystawienie spektaklu „Flis” Stanisława Moniuszki.
– Teatrzyki ogródkowe za czasów Moniuszki były niezwykle popularne. To właśnie tam grano Moniuszkę, ale lekkiego Moniuszkę i tutaj trzeba podkreślić, że „Flis” jest komedią, czyli spektaklem dla osób, które nie chcą tylko cierpieć i wzruszać się w Operze, ale po prostu dobrze się bawić – wyjaśnia Michał Znaniecki, reżyser.
„Flis” to historia miłosna Zosi, córki bogatego wieśniaka oraz Filipa, nadwiślańskiego flisaka. Akcja rozgrywa się w XIX wieku. Zakochana para musi się zmierzyć jednak z pewnym problemem, ponieważ ojciec Zosi obiecał jej rękę Jakubowi, fryzjerowi z Warszawy. W spektaklu oglądamy miłosne perypetie, ale i rodzinne dramaty, kiedy Filip rusza na poszukiwania dawno zaginionego brata. Kim on może być? Czy Filip go znajdzie? Czy Zosia odzyska miłość swojego życia? Odpowiedź na te pytania można było uzyskać przychodząc w piątek na pl. Sikorskiego, czyli przed Operę Śląską. Mieszkańcy Bytomia zrobili to bardzo licznie.
Bytomskiego „Flisa” przygotowywał Michał Znaniecki, który zasłynął plenerowymi aranżacjami spektakli. Robił on już przedstawienia na pustyni w Izraelu oraz na wodzie w Argentynie. Nic więc dziwnego, że do realizacji „Flisa”, ale też do przygotowania całego wydarzenia 3 x Moniuszko reżyser wykorzystał to, co Bytom ma w sobie najpiękniejszego, czyli wyjątkową tkankę miasta. Podczas spektaklu aktorzy wykorzystywali fasadę Opery Śląskiej, a;e podczas całego dnia Moniuszko wyszedł do miasta. Był na ulicach, był w sklepowych witrynach i w tramwaju.
Patronem medialnym wydarzenia był Dziennik Zachodni.
Stanisław Moniuszko zaprasza na obchody 200. rocznicy urodzin do Bytomia, przed Operę Śląską. W programie: opera „Flis” w plenerze, spektakle pokazujące kulisy jej powstania, pokazy szermierki Bytomskiego Towarzystwa Szermierczego, tańce polskie, w których zaprezentują się uczniowie bytomskiej baletówki, opowieści o zwyczajach szlacheckich, którymi podzielą się członkowie Bractwa Kurkowego Grodu Bytomskiego. Śpiewy i tajniki rzemiosła zdradzą Flisacy znad Dunajca. Pojawią się foodtrucki z kuchnią inspirowaną twórczością Stanisława Moniuszki oraz fotobudka, gdzie będzie można zrobić sobie zdjęcie w kostiumach z epoki. To wszystko już 14 czerwca w piątek w Bytomiu, przed Operą Śląską, od godz. 10.00.
Opera Śląska w Bytomiu na koniec sezonu artystycznego 2018/2019 organizuje całodzienny kulturalny piknik artystyczno-społeczny, wielkie święto patrona ulicy, przy której mieści się siedziba teatru. Impreza wpisuje się w obchody Roku Moniuszkowskiego, ale to także rocznica wystawienia opery Halka Stanisława Moniuszki. Od jej prezentacji – 14 czerwca 1945 roku – datuje się powstanie Opery Śląskiej w Bytomiu. Fasada budynku opery i ulica staną się naturalną scenografią widowiska tętniącego muzyką i teatrem.
– Stanisław Moniuszko to kompozytor niezwykle bliski Operze Śląskiej – od wystawienia jego „Halki” zaczęła się nasza historia. Chcemy świętować Rok Moniuszkowski wspólnie z wierną publicznością, bo przecież istniejemy dla nich. Co dla nas istotne, projekt 3 x Moniuszko – Mistrz, Muzyka, Miasto jest nie tylko prezentacją opery, ale przez swoją różnorodność ma integrować pokolenia – podkreśla Łukasz Goik, dyrektor Opery Śląskiej w Bytomiu.
Współorganizatorami wydarzenia są Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Urząd Miejski w Bytomiu oraz Fundacja Jutropera.
App Flis, Flis i Zaflis – operowy tryptyk
Głównym punktem całodniowej imprezy jest prezentacja opery Stanisława Moniuszki „Flis” w formie spektaklu plenerowego. Jest on jednocześnie częścią tryptyku, na który składają się jeszcze „App Flis: Inspiracje” oraz „Zaflis: Moniuszko za kulisami”. Reżyserii wydarzenia i wszystkich trzech spektakli podjął się Michał Znaniecki, znany na całym świecie ze swoich wizjonerskich realizacji teatralnych i operowych, integrujących także lokalne środowiska i aktywizujące grupy społeczne. Wodzirejem będzie aktor Dariusz Niebudek, który wcieli się w postać Stanisława Moniuszki.
– Moniuszko był człowiekiem serio podchodzącym do życia, dobrze wychowanym, ułożonym. Człowiekiem, który nie jest symbolem artysty – wolnej duszy, jak na przykład Louis Berlioz czy inni, skandalizujący artyści ówczesnych czasów. Tylko że taka wizja, jednowymiarowe postrzeganie Moniuszki, zawęża jego obraz dla dzisiejszej publiczności. Bo ta publiczność jest ciekawa sekretów geniusza, plotek z jego życia. Chce znać kulisy jego twórczości. I o tym są właśnie spektakle towarzyszące „Flisowi” – „App Flis: Inspiracje” oraz „Zaflis: Moniuszko za kulisami”. To dzięki nim mamy szansę poznać emocje i historie, które towarzyszyły powstaniu opery „Flis”, ale też poznać innego Moniuszkę – mówi Michał Znaniecki.
Scenariusz „Flisa” zakłada prolog, który będzie interakcją Moniuszki i aktorów z widownią dzieci, jako wprowadzenie do głównej części spektaklu. Widowisko opowiada historię Zosi, zakochanego w niej flisaka Franka oraz przybyłego na wieś ze stolicy – fryzjera Jakuba. Libretto w zaskakujący sposób splata ze sobą losy tej trójki bohaterów, odkrywając jednocześnie rodzinną tajemnicę… Kierownictwo muzyczne nad „Flisem” objął Adam Mokrus, choreografią zajęła się Inga Pilchowska, a scenografia to dzieło Luigi Scoglio. Autorką scenografii do „Zaflisa” jest Dagmara Walkowicz-Goleśny.
Zintegrują mieszkańców
– Zależało mi, aby pokazać, jak bawiono się w czasach Moniuszki. Mimo trudnej sytuacji uciśnionego narodu, ten naród chciał tej zabawy, chodził do teatru na komedie. A komedie grane były w teatrzykach ogródkowych i do tej tradycji nawiązuję , prezentując spektakl na zewnątrz, przed Operą Śląska, w plenerze – mówi Michał Znaniecki. Część społeczeństwa ma stereotypowe pojęcie o operze; chcieliby poznać ją bliżej, ale czują się onieśmieleni, lub mają przeświadczenie, że jest dla nich za trudna. Założeniem projektu 3 x Moniuszko jest przybliżenie świata muzyki polskiego kompozytora szerokiej publiczności w sposób lekki, mniej oficjalny, ubierając to w ramy artystycznego pikniku, w którym wezmą udział całe rodziny, uczniowie bytomskich szkół i reprezentanci bytomskich stowarzyszeń. Wspólnie przejdą w korowodzie przez miasto , razem spędzą czas na poznawaniu zarówno dzieła Moniuszki, jak również odkryją tajniki pracy przy realizacji spektaklu operowego.
W zabytkowym tramwaju linii nr 38 będzie można usłyszeć komunikat, w którym Stanisław Moniuszko głosem Dariusz Niebudka zaprasza na swoje urodziny mieszkańców. Pamiątką dla najmłodszych będzie także specjalna ulotka – paszport, gdzie udział w danej atrakcji zostanie potwierdzony specjalną pieczątką. Jak podkreślają organizatorzy, świat opery to nie zawsze tradycyjna scena i tradycyjna widownia, a muzyka operowa wcale nie jest elitarną rozrywką, zarezerwowaną jedynie dla wybranych. Projekt 3 x Moniuszko ma być integracyjną platformą kulturalną pokazującą, że kultura wysoka zaprezentowana w sposób niesztampowy, może trafić do wszystkich.
Program 3 x Moniuszko
- 10.00 Scena plenerowa przy placu Sikorskiego
Oficjalne rozpoczęcie uroczystości
Korowód prowadzony przez Stanisława Moniuszkę oraz grupę Flisaków Pienińskich znad Dunajca! - 10.30, 15.00 Sala koncertowa im. Adama Didura
Spektakl „App Flis: Inspiracje”
Realizacja: Fundacja Jutropera - Znacie historię powstawania opery Flis? Skąd wziął się pomysł? Gdzie kompozytor tworzył swoje dzieło i jakie towarzyszyły mu inspiracje? Dialog Stanisława Moniuszki z młodą publicznością komentowany przez „słynnego aktora” odgrywającego telewizyjną postać kompozytora (Zbigniew Zamachowski).
Występują: Maria Baładżanow, Bożena Bujnicka, Anna Kończal, Dariusz Niebudek, Sebastian Marszałowicz, Hubert Stolarski,
Przy fortepianie: Michał Kryworuczko - 11.00, 13.00, 15.00, 17.30 Dziedziniec Opery Śląskiej
Happening/ Pokaz i lekcja szermierki w kostiumach: „Straszny dwór”
Pokaz gościnny: Bytomskie Towarzystwo Szermiercze - Czy wiecie czym jest broń biała i jaka jest jej historia? Jak kiedyś walczono? Czym różni się szpada od floretu i ….czy szabla pochodzi z Europy czy Azji? Zapytajcie sami!
- 11.30, 16.00 Foyer przy sali koncertowej im. Adama Didura
Happening/ Zostań szlachcicem! Prezentacja: „Verbum nobile”
Pokaz gościnny: Bractwo Kurkowe Grodu Bytomskiego - Jeśli nie znacie jeszcze historii mieszczan, którzy bronili murów, baszt i bram, z pewnością będziecie mieli niepowtarzalną okazję usłyszeć wiele fascynujących opowieści…
- 12.00, 16.30 Scena Opery Śląskiej
Spektakl „Zaflis: Moniuszko za kulisami”
Realizacja: Fundacja Jutropera - Co się dzieje za kulisami, kiedy trwa spektakl?
Asystujemy inspicjentce, która zmaga się z problemami obecnymi często w czasie premier, takimi jak kryzys tenora hipochondryka, nagłe zastępstwo, nieudolności suflera, brak rekwizytów czy techniczne braki zaplecza. Sam autor – Stanisław Moniuszko – wcieli się w jedną z postaci z opery Flis aby ratować premierę…
Występują: Maria Baładżanow, Wioletta Białk, Bożena Bujnicka, Anna Kończal, Sebastian Marszałowicz, Dariusz Niebudek, Mirosław Riedel, Hubert Stolarski - 12.30, 14.30, 17.00 sala baletowa
Happening/ Zatańcz z nami: Tańce moniuszkowskie
Pokaz gościnny: Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa im. L. Różyckiego w Bytomiu - Poloneza czas zacząć! Ale czy to najsłynniejszy z tańców jaki Stanisław Moniuszko stosował w swoich operach? A może chcecie nauczyć się podstawowych kroków do mazura?
- 13.15, 14.45, 15.30, 17.45 Wejście do budynku Opery Śląskiej ul. Moniuszki Happening/ Zaproszenie do Flisaka Franka: „Flis”
Pokaz gościnny: Polskie Stowarzyszenie Flisaków Pienińskich – Spływ Dunajcem – flisacy - Co łączy Flisaków znad Dunajca z Flisami znad Niemna, Dniepru czy Wisły? Poznajcie historię flisackiego rzemiosła
- 13.30, 18.00 Scena plenerowa przy Placu Sikorskiego
Widowisko „Flis”
Street Opera w Bytomiu! - W przypadku niepogody spektakl zostanie zaprezentowany na scenie Opery Śląskiej, cena wejściówki: 1 zł.
- 20.00 Scena Opery Śląskiej
Koncert Galowy: „Moniuszko dziś”
Więcej informacji wraz z regulaminem i zgłoszeniem do korowodu na stronie wydarzenia.
https://bytomski.pl/kultura/23839-opera-znow-wyjdzie-w-plener